Wstrząs anafilaktyczny to bardzo silna reakcja alergiczna organizmu. Wstrząs polega na niedostatecznym przepływie krwi przez tkanki, co powoduje niedobory zaopatrzenia tkanek w tlen i substancje odżywcze oraz zaburza usuwanie produktów przemiany materii. Jest to dysproporcja pomiędzy zapotrzebowaniem a podażą tlenu, glukozy oraz potrzebą a możliwością usuwania dwutlenku węgla. Definicja wg. EAACI
Do reakcji dochodzi w ciągu kilku minut od kontaktu z alergenem, choć może ona także pojawić się po upływie kilku godzin.
Ze względu na czytelników z różnych stron świata, gdzie operuje się nazwami pochodzenia łacińskiego, podamy przykłady, z którymi możemy spotkać się w piśmiennictwie powszechnym dla pacjentów (łac. anaphylaxia, commotus anaphylaciticus; ang. anaphylaxis, anaphylactic shock, niem. Die Anaphylaxie, fr. Le choc anaphylactique)
Każdy może pomóc osobie ze wstrząsem anafilaktycznym?
Wiele słyszymy o wstrząsie anafilaktycznym, ale co o nim wiemy i, czy zwykły człowiek bez przeszkolenia
medycznego jest w stanie pomóc osobie, u której dochodzi do reakcji alergicznej?
Łatwiej i mniej stresująco jest w przypadkach gdzie rodzina i otoczenie osoby z ryzyka zagrożenia jest świadome możliwości wystąpienia wstrząsu np. u osób, które są uczulone na jakiś składnik pokarmowy lub użądlenie owada. Ale co robić, kiedy nagle przy nas ktoś ma objawy anafilaksji? Jak postępować, by uratować i nie zrobić krzywdy?
Najważniejszym elementem jest opanowanie własnych emocji
W czasie reakcji anafilaktycznej uwalniane są:
- histamina
- leukotrieny
- prostaglandyny
- czynnik aktywujący płytki (PAF)
- cytokiny
- kaliklina.
- enzymy (tryptaza, chymaza, karboksypeptydaza B, hydrolazy)
- bardzo gwałtowny spadek ciśnienia tętniczego
- ciężkie zaburzenia ze strony układu pokarmowego
- obrzęk twarzy
- puchnięcie ust
- częstoskurcz
- wypryski
- zaburzenia oddychania
Do czynników mogących wywołać anafilaksję zalicza się:
- leki
- antybiotyki (np. penicylina, cefalosporyny, aminoglikozydy, tetracyklina)
- witaminy (kwas foliowy, tiamina, cyjanokobolamina)
- płyny infuzyjne (np. dextran)
- hormony (insulina, ACH, parathormon)
- leki anestetyczne (suksametonium)
- środki kontrastowe z jodem, używane w radiologii
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (aspiryna)
- narkotyczne środki przeciwbólowe (morfina)
- enzymy (trypsyna, chymotrypsyna, penicylinaza, papaina)
- surowice (np. anatoksyna tężcowa, jadu kiełbasianego, zgorzeli, jadów węży)
- produkty żywnościowe (np.orzeszki ziemne, ryby, skorupiaki, owoce cytrusowe) i dodatki do żywności (chemiczne środki konserwujące)
- jady owadów błonkoskrzydłych
- immunoterapia alergenem (tzw. odczulanie)
- lateks
- przetoczenia krwi lub preparatów krwiopochodnych
- płyn nasienny (wydzielenie antygenu dostarczonego inną drogą)
Do tej pory nie wyjaśniono mechanizmu powstawania reakcji na skutek ciepła, zimna, stresu czy wysiłku fizycznego.
Redaktor Barbara Szuszkiewicz
„Uzewnętrznij swoje piękno świadomie!”
Treści z naszego portalu są jedynie wskazówkami dla pacjentów i mają za zadanie polepszenie kontaktu z lekarzem. Nie są to treści edukacyjne. Administratorzy portalu nie ponoszą żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych na naszych stronach. Wszelkie treści umieszczane na niniejszej stronie internetowej chronione są prawem autorskim.